هدف اصلی پروژه کاردانو چیست؟
پروژه کاردانو با هدف پوشاندن نقاط ضعف بلاکچین اتریوم در سال ۲۰۱۷ شروع به کار کرد؛ اما کم کم به قدری این پروژه بزرگ شد که توانست مستقل از اتریوم خدمات بسیاری را به کاربران ارائه دهد و به رقیب جدی اتریوم در بازار ارز دیجیتال تبدیل شود. در حال حاضر، توکن ADA با ارزش بازار بیش از ۲۵ میلیارد دلار در رتبه ۸ بزرگ‌ترین ارزهای دیجیتال بازار قرار دارد و تنها سولانا و ریپل را در برابر خود می‌بیند تا به اتریوم برسد. در این مقاله قصد داریم تا به سؤال کاردانو چیست پاسخ و توضیح دقیقی درباره پروژه کاردانو در فضای بلاکچین ارائه دهیم.
کاردانو چیست و چرا اینقدر مورد توجه قرار گرفته است؟
پروژه کاردانو یکی از رقیب‌های جدی بلاکچین اتریوم است که توسط چارلز هاسکینسون بنیان‌گذاری شد. چارلز هاسکینسون یکی از بنیان‌گذاران قدیمی اتریوم است که به دلیل اختلاف نظر با ویتالیک بوترین از پروژه اتریوم جدا شد و در سال ۲۰۱۵ شروع به ساخت بلاکچین کاردانو کرد. اولین بلاک کاردانو در سال ۲۰۱۷ ساخته شد و از همان سال با ارائه تراکنش‌های ارزان، سرعت و امنیت بالاتر رقیب جدی اتریوم شد.
چارلز هاسکینسون نام بزرگی است که پشت پروژه کاردانو قرار دارد؛ اما این موضوع تنها دلیل توجه کاربران ارز دیجیتال به کاردانو نیست. کاردانو تلاش کرده است تا با استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز مانند بلاکچین دو لایه مقیاس‌پذیری را افزایش دهد و خود را به‌عنوان پلتفرم نسل سوم (بلاکچین ۳.۰) معرفی کند. دو لایه تسویه حساب و محاسباتی کاردانو در کنار پروتکل اجماع اوروبوروس امنیت و سرعت را به این بلاکچین می‌بخشد. مجموعه این ویژگی‌ها باعث شده است تا بلاکچین کاردانو و توکن ADA مورد توجه جامعه ارز دیجیتال قرار بگیرد و در بهترین کیف پول‌های ارز دیجیتال (منبع) مانند تراست ولت لیست شود.
تفاوت کاردانو با سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم
اولین تفاوت میان کاردانو و بیت کوین الگوریتم اجماع در بلاکچین است. بیت کوین از الگوریتم اجماع اثبات کار (Pow) استفاده می‌کند؛ اما کاردانو و اتریوم از نسل‌های جدیدتر الگوریتم اجماع مانند اثبات سهام (Pos) استفاده می‌کنند. این مزیت باعث شده تا سرعت، مقیاس‌پذیری و امنیت در بلاکچین کاردانو بسیار بیشتر از بلاکچین بیت کوین باشد.
دومین تفاوت مربوط به معماری دو لایه کاردانو است. لایه تسویه حساب کاردانو (CSL) مانند یک حسابدار عمل می‌کند و تأیید تراکنش‌ها در این لایه اتفاق می‌افتد. لایه محاسباتی کاردانو (CCL) مجموعه‌ای از پروتکل‌ها است که ساختار اصلی بلاکچین را تشکیل می‌دهند و اجرای قراردادهای هوشمند را ممکن می‌سازند. این در حالی است که بیت کوین اصلاً چنین قابلیتی ندارد و اتریوم هم از راه‌حل‌های لایه دوم استفاده می‌کند و چنین معماری ندارد.
سومین تفاوت میان بلاکچین‌ها هم مربوط به پلتفرم پلوتوس است که اجرای قراردادهای هوشمند را بر عهده دارد و با زبان برنامه‌نویسی هسکل نوشته شده است. این پلتفرم مخصوص بلاکچین کاردانو است تا امنیت بالاتر، مقیاس‌پذیری بیشتر و هزینه‌های کم‌تر را به کاربران ارائه دهد. همچنین، هسکل زبان برنامه‌نویسی تابعی است که باعث می‌شود که در بلندمدت کدهای مقاوم‌تری ایجاد کند. این در حالی است که اتریوم از زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی استفاده می‌کند و بلاکچینی با سرعت و مقیاس‌پذیری بسیار پایین‌تر از کاردانو دارد.
کاردانو چه مشکلی را می‌خواهد حل کند؟
بلاکچین اتریوم با مشکلات فراوانی مانند مقیاس‌پذیری و سرعت پایین دست و پنجه نرم می‌کند و همچنین هزینه‌های گس فی بالای شبکه هم توسعه‌دهندگان و کاربران را کلافه کرده است. این مشکلات در کنار هک‌های متعددی اتریوم باعث شده تا اعتماد کاربران نسبت به امنیت این بلاکچین کاهش پیدا کند. در این میان، بلاکچین کاردانو با معماری جدید و فناوری پیشرفته وارد فضای ارز دیجیتال شد تا مشکلات مقیاس‌پذیری و سرعت اتریوم را برطرف کند. از طرف دیگر، امنیت بلاکچین کاردانو بسیار بیشتر از اتریوم هست و این موضوع باعث شده تا کاربران اعتماد بیشتری نسبت به این بلاکچین داشته باشند.
توسعه‌دهندگان اضافه می‌کنند که هزینه‌های پایین تراکنش در کاردانو یکی از دلایلی است که از اتریوم به این بلاکچین کوچ کرده‌اند و در حال توسعه نرم‌افزارها و امور مالی غیرمتمرکز هستند. به جز کاربردهای مشترک با اتریوم، کاردانو یک راهکار هویت غیرمتمرکز (DID) هم ارائه می‌دهد که افراد و سازمان‌ها برای جلوگیری از تقلب و بهبود کارایی سیستم می‌توانند از آن استفاده کنند.
چالش‌های بلاکچین‌های سنتی و راه‌حل کاردانو
یکی از راه‌حل‌های جذاب بلاکچین کاردانو استفاده از فناوری هایدار است که در نتیجه آن سرعت پردازش تراکنش‌ها به دو میلیون تراکنش در ثانیه می‌رسد. هایدار با استخرهای نقدینگی تطابق پیدا می‌کند و هر استخر دارای یک هایدار هد مخصوص به خود خواهد شد. هر هایدار هد می‌تواند ۱۰۰۰ تراکنش را در ثانیه پردازش کند و هنگامی که استخرهای دارای هایدار هد به ۱۰۰۰ برسند؛ تعداد تراکنش‌های پردازش شده به ۱ میلیون خواهد رسید.
این راه‌حل نه تنها سرعت پردازش تراکنش‌ها را نسبت به بلاکچین‌های سنتی مانند بیت کوین و اتریوم بالاتر می‌برد؛ بلکه مقیاس‌پذیری را هم بیشتر می‌کند و تعداد بیشتری تراکنش در لحظه پردازش خواهند شد. همچنین، استفاده از الگوریتم اثبات سهام مخصوص کاردانو با نام اوروبوروس باعث شده تا امنیت شبکه بالاتر برود و انرژی کم‌تری برای پردازش تراکنش‌ها مصرف شود. تمام این موارد به کاهش هزینه تأیید تراکنش‌ها هم منجر می‌شود.
هدف اصلی پروژه کاردانو چیست؟
پروژه کاردانو اهداف بلند پروازانه‌ای را در سر دارد. چارلز هاسکینسون در ابتدا قصد داشت تا بلاکچینی را بسازد که نقاط ضعف اتریوم را بپوشاند و راه‌حل‌های مدنظر خود را در یک بلاکچین جدید پیاده‌سازی کند؛ اما این بلاکچین به قدری بزرگ و کاربردی شد که اهداف بسیار بالاتر از رقابت با یک بلاکچین قدیمی شدند.
ایجاد یک بلاکچین نسل سوم
اولین هدف پروژه کاردانو ایجاد نسل جدیدی از بلاکچین‌ها بود که روی سه محور امنیت، هزینه کم‌تر و مقیاس‌پذیری بالاتر کار کند. نسل‌های قبلی بلاکچین سرعت بسیار پایینی برای پردازش تراکنش‌ها داشتند. بلاکچین بیت کوین در هر ثانیه کم‌تر از ۱۰ تراکنش و بلاکچین اتریوم کم‌تر از ۱۰۰ تراکنش را در هر ثانیه پردازش می‌کردند؛ اما بلاکچین کاردانو با بهره‌گیری از معماری جدید و الگوریتم اجماع اثبات سهام مخصوص به خود توانست این عدد را به دو میلیون تراکنش در هر ثانیه برساند.
این سرعت بالا در پردازش تراکنش‌ها باعث شد تا هزینه‌ها نیز پایین بیایند و توسعه‌دهندگان و کاربران برای فعالیت در این بلاکچین دیگر نیازی به پرداخت هزینه‌های گزاف گس فی را نداشته باشند. البته نگرانی‌هایی بابت امنیت پردازش تراکنش‌های زیاد در یک ثانیه وجود داشت که فناوری‌های پیشرفته کاردانو نشان دادند که چه قدر با نسل‌های قبلی متفاوت هستند و اجازه کوچک‌ترین خطایی را در فرآیند پردازش نمی‌دهند.
تمرکز بر قراردادهای هوشمند و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)
بلاکچین بیت کوین فناوری تحت عنوان قراردادهای هوشمند یا امور مالی غیرمتمرکز نداشت و نسل بعدی که بلاکچین اتریوم می‌شود هم با ساختاری بسیار ساده وارد این حوزه شد؛ اما کاردانو با استفاده از پلتفرم پلوتوس و زبان برنامه‌نویسی هسکل توانست تا انقلابی در اجرای قراردادهای هوشمند و امور مالی غیرمتمرکز به وجود بیاورد.
کاربران در بلاکچین کاردانو نیازی به اجرای نودها برای تست قراردادهای هوشمند ندارند و در یک محیط گرافیکی کاربرپسند می‌توانند بدون نیاز به دانش عمیق نسبت به برنامه‌نویسی توسعه قراردادهای هوشمند و امور مالی غیرمتمرکز را انجام دهند. زبان برنامه‌نویسی هسکل از سالیدیتی اتریوم پیچیده‌تر است؛ اما در عوض کدها در این بلاکچین پایداری بیشتری دارند و امنیت شبکه را تأمین می‌کنند.
چه چیزی کاردانو را از سایر بلاکچین‌ها متمایز می‌کند؟
بلاکچین کاردانو نسبت به اتریوم سابقه کم‌تری دارد و از این نظر بلاکچین اتریوم به صورت روزانه تراکنش‌های بیشتری از کاربران را نسبت به کاردانو پذیرش می‌کند؛ اما این محبوبیت بیشتر اتریوم با توجه به مقیاس‌پذیری و هزینه‌های کم‌تر کاردانو به نظر می‌رسد که در خطر باشد. بلاکچین کاردانو تقریباً تمامی خدمات اتریوم را با امکانات، امنیت و سرعت بیشتر ارائه می‌دهد و در ازای آن هزینه کم‌تری هم دریافت می‌کند.
حفاظت از محیط‌زیست یکی دیگر از مسائلی است که بلاکچین کاردانو را از دیگر بلاکچین‌ها متمایز می‌کند. در معماری جدید و الگوریتم اجماع پیشرفته کاردانو دیگر انرژی زیادی برای پردازش تراکنش‌ها مصرف نمی‌شود و به جای مصرف انرژی برق و محاسبات پیچیده ریاضی، استیک کردن توکن‌های ADA و اعتبارسنج‌ها فرآیند تأیید تراکنش‌ها را انجام می‌دهند.
کاربردهای اصلی کاردانو چیست؟
بلاکچین کاردانو در راستای ارائه خدمات جدید و خلاقانه در حوزه دیجیتالی به کاربران تلاش می‌کند تا کاربردهای جدیدی را به خود اضافه کند. در ادامه بخشی از این کاربردها را بررسی خواهیم کرد.
قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند در بلاکچین کاردانو به صورت کدهای نوشته شده‌ای هستند که شرایط قرارداد را به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه اجرا می‌کنند. این قراردادها دارای یک اسکریپت اعتبارسنجی هستند که پردازش و تأیید تراکنش‌ها را بر عهده دارند. این اسکریپت‌ها تنها زمانی اجازه اجرای قرارداد هوشمند را می‌دهند که شرایط از پیش تعیین شده فراهم شده باشد.
عملکرد قراردادهای هوشمند در دو بخش اصلی آنچین و آف‌چین انجام می‌شود. اعتبارسنج‌ها در بخش آنچین قوانین قراردادها را بررسی می‌کنند و در بخش آف‌چین تراکنش‌ها را ایجاد و پردازش قراردادهای را انجام می‌دهند. هر دو بخش با یکدیگر در ارتباط هستند و برای مقیاس‌پذیری بیشتر، پس از انجام تراکنش تنها تأییدیه‌ها به داخل زنجیره ارسال خواهد شد.
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)
امور مالی غیرمتمرکز یکی از بخش‌های جذاب بلاکچین است که به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به واسطه‌گری بانک از یکدیگر وام بگیرند و به یکدیگر وام دهند، دارایی‌‌های خود را معامله کنند و از معاملاتشان سود بگیرند، برای استخرهای نقدینگی تأمین مالی کنند و ییلد فارمینگ انجام دهند. تمامی این فعالیت‌ها به لطف بلاکچین کاردانو با سرعت بالاتر و هزینه پایین‌تر انجام می‌شود.
هویت دیجیتال
بلاکچین کاردانو با استفاده از فناوری Atala PRISM به افراد و سازمان‌ها کمک می‌کند تا هویت دیجیتالی خود را بدون نیاز به واسطه ایجاد، محافظت و مدیریت کنند. Atala PRISM یک راهکار احراز هویت غیرمتمرکز (DID) است گه شرکت IOHK ارائه داده تا بانک‌ها، دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی برای ثبت و تأیید اطلاعات هویتی کارمندان خود از آن استفاده کنند. این فناوری باعث کاهش تقلب و بهبود کارایی فرآیندهای احراز هویت می‌شود.
زنجیره تأمین
زنجیره تأمین یکی دیگر از خدمات بلاکچین کاردانو است که به صنایع کشاورزی، غذا و دارو کمک می‌کند تا شفافیت بسیار زیادی را در روند ردیابی محصولات، تأیید اعتبار و مدیریت لجستیک دریافت کنند. زنجیره تأمین بلاکچین کاردانو به صنایع کمک می‌کند تا داده‌های نقل و انتقال محصولات را در محلی امن ذخیره و با هزینه کم‌تر محصولات را از زمان تولید تا مصرف ردیابی کنند. اطلاعات درون بلاکچین غیرقابل‌تغییر هستند که باعث جلوگیری از دستکاری داده‌ها و جعل مدارک می‌شود.
رأی‌گیری آنلاین
توکن ADA در کنار تمامی مزیت‌هایی خود، یک توکن حاکمیتی نیز هست و جامعه کاردانو با استفاده از آن می‌توانند در بلاکچین مشارکت کنند. کاربران با استیک کردن توکن ADA می‌توانند به اعتبارسنج‌ها در فرآیند تأیید تراکنش‌ها کمک کنند و در صورت نیاز به هر گونه تغییر در بلاکچین، در فرآیندهای رأی‌گیری مشارکت داشته باشند. رأی‌گیری در بلاکچین کاردانو کاملاً شفاف است و تمامی کاربران می‌توانند نتایج رأی‌گیری را مشاهده کنند. در بلاکچین کاردانو هیچ‌گونه تغییری بدون خواست کاربران انجام نمی‌شود.
آینده کاردانو؛ آیا این پروژه موفق خواهد شد؟
شرکت گری اسکیل از کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا مجوزی برای ثبت صندوق قابل معامله (ETF) مرتبط با کاردانو دریافت کرده است که باعث شده تا نهنگ‌ها آرام آرام وارد پروژه کاردانو شوند. جهش‌های قیمتی و نوسانات اخیر توکن ADA هم به همین دلیل بوده است.
آخرین تحلیل‌های تکنیکال هم نشان می‌دهد که اگر قیمت ADA در پایان هفته بالای ۰.۷۸ دلار بسته شود؛ شاهد افزایش قیمت تا یک دلار خواهیم بود؛ اما در صورتی که قیمت از ۰.۶۵ دلار پایین‌تر رود، باید شاهد یک روند نزولی بلندمدت در این ارز دیجیتال باشیم.
