پولدارهای ایرانی و تاثیرگذار در دنیای فوتبال

مهدی بیات

مهدی بیات که متولد ۱۳۵۸ در تهران است، در خردسالی با خانواده‌اش به اروپا مهاجرت کرده. عموی مهدی یعنی عباس بیات سال‌ها پیش به یک سهامدار عمده در باشگاه شارلوای بلژیک تبدیل شده و این آغازی بر حضور بازیکنان ایرانی در این تیم بود. در سال‌های آغازین این سده میلادی امثال داریوش یزدانی، علیرضا امامی‌فر و بعدتر محمدرضا مهدوی و مهرداد میناوند وارد لیگ فوتبال بلژیک شدند. درحال‌حاضر مهدی بیات رئیس فدراسیون فوتبال این کشور است و البته به‌طور همزمان پست مدیریتی‌اش در شارلوا را هم حفظ کرده است. این فصل علی قلی‌زاده و یونس دلفی به‌صورت قطعی و کاوه رضایی به‌طور قرضی در شارلوا توپ می‌زنند. حتی گفته می‌شود «موجی» برادر مهدی بیات که در عرصه نقل‌وانتقالات فعال است، در انتقال علیرضا بیرانوند به آنتورپ بلژیک اثرگذار بوده است.

اردوان فرهاد مشیری

شاید خیلی از ایرانی‌ها اسم اردوان فرهاد مشیری را برای اولین بار چهار سال پیش شنیدند؛ زمانی که مجله معتبر فرانس فوتبال فرانسه از خیز این تاجر ایرانی برای خرید باشگاه مارسی خبر داد. آن زمان فرانس‌فوتبال از مشیری به‌عنوان مالک یک‌چهارم سهام باشگاه آرسنال یاد کرده بود. اطلاعات ابتدایی که ویکی‌پدیا در مورد این چهره ثروتمند در اختیار قرار می‌دهد به این شرح است: «تاجر و سرمایه‌دار ایرانی-انگلیسی و سهامدار تعدادی شرکت فولاد و انرژی در بریتانیا و روسیه است. او همچنین مالک باشگاه اورتون انگلیس است.» مشیری سال ۱۳۳۴ در ایران به دنیا آمده و ثروت خالص او درحال‌حاضر حدود چهار میلیارد دلار آمریکا تخمین زده می‌شود. این تاجر ایرانی سهام آرسنال را فروخته، اما مالک بخش اعظم سهام اورتون محسوب می‌شود و البته از خرده‌سهامداران منچستریونایتد نیز به‌شمار می‌رود. مشیری در فرانسه سکونت دارد و در این سال‌ها شایعات تاییدنشده‌ای در مورد علاقه او به خرید باشگاه استقلال تهران وجود داشته است. زمستان سال گذشته توافق ناگهانی کارلو آنچلوتی برای هدایت اورتون همه را غافلگیر کرد. گفته می‌شود مربی مطرح ایتالیایی در ازای دستمزد سالانه ۵/ ۱۳ میلیون یورو پذیرفته روی نیمکت اورتون بنشیند. برخی این انتخاب گران‌قیمت را بخشی از پروژه کهکشان‌سازی مشیری در اورتون می‌دانند.

کیاوش جورابچیان

برای ایرانیان این نسل‌ها، کیاوش جورابچیان اولین اسم آشنایی بود که به فوتبال سطح اول جهان پیوند خورد. برخلاف دو چهره دیگر، در مورد کیا انبوهی از اطلاعات درست و غلط وجود دارد؛ از اینکه او قبلا رستوران‌دار بوده و دوست نزدیک رومن آبراموویچ است تا اینکه رد پایش در برخی پرونده‌های فساد در فوتبال جهان پیدا شده است. به هر جهت جورابچیان سال ۱۳۵۰ در تهران به دنیا آمده و هفت سال بعد، همراه با خانواده‌اش از کشور مهاجرت کرده است. او که ظاهرا در مقطعی سهامدار باشگاه کورینتیانس برزیل بوده، فعالیت گسترده‌ای هم در نقل‌وانتقالات دارد. اولین بار که اسم کیا مثل توپ در ایران ترکید، موضوع مربوط به نقش‌آفرینی او در انتقال کارلوس توس و خاویر ماسکرانو به وستهام در سال ۲۰۰۶ می‌شد. پس از آن جابه‌جایی بازیکنان پرشمار دیگری همچون داوید لوییس، مارکینیوش، ویلیان، اسکار و… به جورابچیان نسبت داده شده است. آخرین زمزمه‌ها در مورد او هم مربوط به جوش دادن انتقال ۱۴۵ میلیون پوندی فیلیپه کوتینیو از لیورپول به بارسلونا در سال ۲۰۱۸ می‌شد.

بهداد اقبالی

به نوشته نشریه فوربز، این میلیاردر آمریکایی بیش از«۳ میلیارد دلار ثروت دارد و هشتصد و شصت و ششمین» ثروتمند جهان است. در واقع طبق آمار این نشریه، او از ثروتمندترین ایرانی‌تبارهای دنیا پس از پی‌یر امیدیار، بنیان‌گذار شرکت ای‌بی است. بهداد اقبالی ۴۶ ساله است و در ایران به دنیا آمده است. به نوشته فوربز، پدر و مادرش در سال ۱۹۸۶، در ده سالگی او را با ویزای توریستی به آمریکا فرستادند تا از سربازی دور نگه دارند. در آن زمان ایران و عراق در جنگ بودند. او از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی فارغ‌التحصیل شد و تا پیش از تاسیس شرکت اصلی‌اش، کلی‌یرلیک کپیتال، ریاست، حضور در هیات مدیره و سهام‌داری شرکت‌های مختلفی را در کارنامه داشت. اقبالی همراه با جو فلیسیانو شرکت کلی‌یرلیک را در سال ۲۰۰۶ تاسیس کرد. به نوشته فایننشال تایمز، گردش مالی این شرکت در سال ۲۰۲۱ میلادی ۲۵ میلیارد دلار بوده است. بیشتر فعالیت‌های این شرکت در زمینه سرمایه‌گذاری در فن‌آوری، نرم‌افزار و همچنین صنایع مختلف در بخش انرژی است.

با تصاحب چلسی توسط تاد بولی و کنسرسیومش، دوران تصدی رومن آبراموویچ به پایان رسید. بهداد اقبالی هم یکی از اعضای گروه مدیریتی چلسی است که در کنار تاد بولی، هانسیورگ ویس، مارک والتر از مالکین اصلی چلسی به حساب می‌آید. بهداد اقبالی ۴۶ ساله ساکن لس‌آنجلس آمریکاست و تابعیت آمریکایی دارد. او دارای مدرک لیسانس مدیریت بازرگانی از دانشگاه برکلی کالیفرنیا است. اقبالی به همراه ژوزه فیلیسیانو کمپانی سرمایه‌گذاری «کلیرلیک کپیتال» را در سال ۲۰۰۶ تاسیس کرد و از آن زمان بر رشد گسترده این شرکت سهامی خاص از پایگاهش در سانتا مونیکا، کالیفرنیا، نظارت داشته است. این شرکت با سرمایه‌گذاری در زمینه نرم‌افزار، محصولات صنعتی و مصرفی در حدود ۴۳ میلیارد دلار گردش مالی دارد. اقبالی به عنوان مدیر اصلی کلیرلیک در مجموعه مالکیت چلسی عمل خواهد کرد. او در کنار بولی قرار گرفته و حضور مهمی در توضیح نقش شرکت سرمایه‌گذاری ایالات متحده در ساختار جدید مالکیت استمفوردبریج دارد. ۶۰ درصد از سهام چلسی متعلق به کمپانی کلیرلیک است.

و حالا جم نجفی

جم نجفی ریاست گروه سرمایه‌گذاری ورزشی MSB را به عهده دارد. از جمله دارایی‌هایش می‌توان به بخشی از سهام تیم بسکتبال فینیکس سانز که در NBA حضور دارد و همچنین سرمایه‌گذاری در تیم فرمول‌ یک مک‌لارن اشاره کرد. نجفی حالا قصد دارد با خرید تاتنهام هاتسپر سرمایه‌گذاری در حوزه فوتبال را تجربه کند. به گزارش فایننشال تایمز، این میلیاردر ۵۹ ساله علاقه‌مند به مالکیت باشگاه شمال لندن است و انتظار می‌رود بزودی پیشنهادی ارائه بدهد. نجفی که ریاست «MSP Sports Capital» را برعهده دارد، با کنسرسیومی از سرمایه‌گذاران برای شرکت در مناقصه کار می‌کند. سهام باشگاه تاتنهام ۸/۳ میلیارد دلار ارزش دارد و نجفی قصد دارد تمام آن را از مالکان فعلی بخرد و دوران جدیدی را برای این باشگاه قدیمی و ریشه‌دار رقم بزند. نجفی پس از مهیا شدن همه شرایط لازم برای نهایی کردن معامله خرید، به جو لوئیس، مالک و دنیل لوی رئیس باشگاه تاتنهام نزدیک خواهد شد. آنها ارزش سهام باشگاه را تقریباً ۳ میلیارد دلار می‌دانند و به این حدود ۷۵۰ میلیون دلار بدهی را نیز باید اضافه کرد که تاتنهام را به‌عنوان نهمین تیم فوتبال باارزش جهان معرفی می‌کند. نجفی یکی از مالکان و نیز نایب رئیس تیم بسکتبال فینیکس سانز است و همچنین گروه شرکت‌های نجفی را اداره می‌کند که منبع اصلی درآمد او است. این یک شرکت سهام خصوصی است که در سال ۲۰۰۲ تأسیس شده است. این شرکت در شهر فینیکس واقع شده و در قراردادهایی با ارزش معاملاتی تا یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌کند.

نکته جالب درباره جم نجفی، علاقه او به ستاره‌های فوتبال ایران است. او به همین دلیل نهایت تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا شاید بتواند پای بازیکنان خلاق و مستعد فوتبال ایران را به باشگاه انگلیسی باز کند. البته اگر بتواند خرید تاتنهام را نهایی کند. پیش‌تر شایعه شده بود فرهاد مشیری بارها برای جذب سردار آزمون و حضور او در اورتون پا پیش گذاشته بود اما این انتقال هرگز به سرانجام نرسید. حالا درباره جم نجفی گفته می‌شود او قصد دارد بعد از مالکیت بر تاتنهام، مهدی طارمی را از پورتو بخرد و او را از پرتغال به انگلیس منتقل کند. اتفاقی که می‌تواند برای فوتبال ایران هم جذاب و پراهمیت باشد. در یکی دو فصل اخیر تاتنهام از جمله مشتریان طارمی بود اما هیچگاه انتقال او به شمال لندن شکل رسمی به خود نگرفت. با این حال حضور احتمالی میلیاردر ایرانی-امریکایی در تاتنهام می‌تواند موانع انتقال طارمی به فوتبال انگلیس را هموار کند. بخصوص که طارمی هم همیشه در مصاحبه‌های خود تأکید کرده که علاقه‌مند به بازی در لیگ انگلیس است و حالا چه بهتر به تیمی برود که مالکیتش برعهده یک ایرانی است.